AFGHANISTAN

afghanistan kaart

Afghanistan: Van Bloei naar Conflict
Afghanistan is een land met een rijke en complexe geschiedenis, gekarakteriseerd door vrijheid en culturele bloei, maar helaas ook door oorlogen en conflicten. In de vroege 20e eeuw was Afghanistan een onafhankelijk koninkrijk met een rijke traditie van handel, wetenschap en kunst. Het land speelde een cruciale rol als kruispunt voor verschillende beschavingen en was belangrijk voor de regio. Het had een diverse samenleving met een mix van etnische groepen en religieuze overtuigingen. Echter, de laatste decennia zijn overschaduwd door geweld en politieke instabiliteit.

Demografie en Vluchtelingencrisis
Het land heeft een bevolking van ongeveer 40 miljoen mensen, waarvan een groot aantal door de voortdurende conflicten hun thuis hebben moeten verlaten. Sinds de Taliban in 2021 weer aan de macht kwamen, is het aantal vluchtelingen nog verder gestegen, met miljoenen Afghanen die hun leven riskeren om veiligheid te zoeken in buurlanden of verder weg.

Een Rijke Geschiedenis, Gebroken Door Oorlog
De geschiedenis van Afghanistan is sterk beïnvloed door buitenlandse interventies. In 1979 viel de Sovjet-Unie Afghanistan binnen om de communistische regering te steunen tegen de door de VS ondersteunde islamitische mujaheddin. Dit conflict duurde tien jaar en leidde tot de dood van honderdduizenden Afghanen. Na de terugtrekking van de Sovjets in 1989 raakte Afghanistan in een staat van chaos, waaruit de Taliban in de jaren ’90 naar voren kwamen. De Taliban, een extreem fundamentalistische beweging, veroverde in 1996 het land en voerde een streng regime in, gebaseerd op een extreme interpretatie van de sharia-wetgeving. Vrouwen verloren vrijwel al hun rechten, kregen beperkte bewegingsvrijheid en waren verplicht de boerka te dragen.

De Invloed van Buitenlandse Mogendheden
Na de aanslagen op 11 september 2001, uitgevoerd door Al-Qaeda, dat onder de bescherming van de Taliban in Afghanistan opereerde, besloot de VS om met een militaire coalitie het land binnen te vallen. De Taliban werden in enkele weken verdreven, maar de strijd tegen hen ging verder in de vorm van een bloedige guerrilla-oorlog. Ondanks het herstel van enige stabiliteit in de jaren daarna, bleef het land kwetsbaar voor opstanden en conflicten.

De Terugkeer van de Taliban en de Politieke Situatie
In 2004 werd een nieuwe grondwet aangenomen, die Afghanistan verplichtte zich te houden aan de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens en gelijke rechten voor mannen en vrouwen garandeerde. Toch bleef de invloed van de Taliban en andere extremistische groepen groot, vooral in afgelegen gebieden.

In 2020 ondertekenden de VS en de Taliban een overeenkomst over de terugtrekking van Amerikaanse troepen uit Afghanistan, waarna de Taliban opnieuw in kracht toenamen. Na de Amerikaanse terugtrekking in 2021 veroverden ze het land opnieuw, en op 15 augustus 2021 viel Kabul, de hoofdstad. De Afghaanse president Ghani vluchtte het land uit, en de Taliban heroverden het volledige land.

De Rechten van Vrouwen onder de Taliban
Sinds de terugkeer van de Taliban in 2021 is de situatie voor de Afghanen drastisch verslechterd, vooral voor vrouwen. De rechten van vrouwen zijn vrijwel verdwenen. Vrouwen hebben weinig tot geen toegang tot onderwijs, werk en gezondheidszorg, en hun vrijheid van beweging is sterk beperkt. Het is duidelijk dat Afghanistan sinds de herovering door de Taliban weer een dictatuur is, waar de vrijheid van het volk, en vooral van vrouwen, ernstig wordt onderdrukt.

Afghanistan Vandaag: Een Dictatuur
Afghanistan is sinds de herovering door de Taliban opnieuw een dictatuur geworden. De onderdrukking van de bevolking, vooral van vrouwen, is zwaar. De vooruitgang die in de afgelopen twee decennia was geboekt, is vrijwel geheel teruggedraaid, en de situatie voor de Afghanen is weer een van de meest problematische ter wereld op het gebied van mensenrechten.

STAP 2 LANDENRESEARCH 

In deze workshop gaan jullie je in Afghanistan verdiepen. Hieronder staan verschillende youtube reportages, documentaires en korte films over het land.

2. researchopdracht: Noteer in jullie logboek de bijzondere feiten die meegenomen moeten worden in jullie filmjournaal en noteer de tijdscodes van de mooie/goede/bruikbare beelden.

1. Women banned from speaking in public by Afghanistan’s Taliban rulers | BBC News

10 sept 2024     06.24 minuut

Drie jaar nadat de Taliban weer aan de macht zijn gekomen in Afghanistan, is er een nieuwe wet aangenomen die vrouwen verplicht hun gezicht en lichaam volledig te bedekken als ze hun huis verlaten. De nieuwste beperkingen stellen ook dat de stem van vrouwen niet langer mag worden gehoord in het openbaar. Dit is de laatste in een reeks draconische beperkingen die de Taliban aan vrouwen oplegt. Er is internationale verontwaardiging. De VS en de EU behoren tot degenen die de nieuwe wetten veroordelen, maar ze hebben weinig invloed op de religieuze leiders van Afghanistan. Ondanks de risico’s hebben sommige vrouwen in Afghanistan zich uitgesproken en interviews gegeven aan BBC News.

BBC is een Britse publieke omroep, wordt als betrouwbaar gezien. 

2. Can mining change the Taliban’s fortune DW News

06 februari 2025     11.43 min

Afghanistan kampt al tientallen jaren met een economische crisis die nog verergerd is door de terugkeer van de Taliban aan de macht. Een van de manieren waarop het land zijn inkomsten probeert te verhogen is door het ontginnen van edelstenen en mineralen.
DW doet verslag van een mijn in Goshta in Oost-Afghanistan waar de winning van jade de lokale economie helpt.

DW is een Duitse publieke omroepen en wordt gezien als betrouwbaar.

3. After two years in power, what have the Taliban achieved in Afghanistan

15 aug 2023             5.51 minuut

Het is nu twee jaar geleden dat de Taliban de macht overnamen in Afghanistan. Tienduizenden mensen ontvluchtten toen het land uit angst dat de machtsovername een terugkeer zou betekenen naar het harde islamistische beleid uit het verleden.

De Taliban-leiders hebben sindsdien vermeden om over veel zaken duidelijke uitspraken te doen. Maar nu – twee jaar later – heeft de wereld een veel duidelijker beeld van hoe Afghanistan er onder een nieuw Taliban-regime uitziet.

DW News is een Duitse publieke omroep en wordt gezien als betrouwbaar.

 

4. Het Afghanistan dat je niet kent.

14 aug 2021       11.21 minuut

Na twintig jaar is Afghanistan terug bij af. De NAVO-troepen zijn weg, de Taliban nemen het land over en de situatie voor de Afghanen is compleet uitzichtloos. Eigenlijk zoals we het land denken te kennen. Maar Afghanistan is heel veel meer dan dat. Ooit was het zelfs een populaire reisbestemming en een hasj-walhalla voor hippies. In deze video laten we je de vele gezichten van Afghanistan zien en hoe het is geworden wat het nu is.

NOS is Nederlandse publieke omroep. Wordt gezien als betrouwbaar

5. Hoe een ‘studentenleger’ een land kon overnemen

21 aug 2021         8.26 min

25 jaar geleden werden de Taliban nog omschreven als een ‘mysterieus studentenlegertje’. Inmiddels grijpen ze voor de tweede keer de macht in Afghanistan, in een tempo dat vriend en vijand verraste.De overname van hoofdstad Kabul zou naar schatting negentig dagen gaan duren, het werden er minder dan tien. Hoe kon het zo snel gaan en hoe ziet de toekomst van het land er uit onder het ‘nieuwe’ Talibanregime?

Met wederom dank aan Afghanistan-kenner Willem Vogelsang, die heeft meegelezen met het script en bijgestuurd waar nodig.

Gemaakt door NOS. Is een publieke omroep. Wordt als betrouwbaar gezien.

6. Nederlandse missie in Uruzgan | Zembla

13 april 2022                 15.46 min

Na de aanslagen van 9/11 valt een coalitie onder leiding van de VS Afghanistan binnen en verjaagt terreurbeweging Al Qaeda en hun gastheren, de Taliban. De NAVO wil het land daarna stabiliseren om te voorkomen dat de geschiedenis zich ooit nog zal herhalen. Bondgenoot Nederland stuurt troepen en ontwikkelingshulp naar de provincie Uruzgan. Daar krijgen de Nederlanders te maken met stammenstrijd, corruptie en een guerrillaoorlog met de Taliban.

Ondanks de tienduizenden internationale troepen en miljarden dollars aan hulp, grijpen de Taliban vorig jaar opnieuw de macht. Wanhopige Afghanen proberen hun land te ontvluchten. Mensen die zich aan de vleugels van vertrekkende vliegtuigen vastklampen markeren het einde van twintig jaar Westerse bemoeienis

Gemaakt door Zembla van BNNVARA. Is publieke omroep. Wordt gezien als betrouwbaar

7. Afghanistan in the 1950s: Back to the Future – BBC News

22 aug 2021                    28.52 min

Zestig jaar geleden was het leven in Afghanistan heel anders dan het slagveld dat het de afgelopen decennia is geworden. De relatie van Amerika met het land was ook heel anders. Dat blijkt uit een opmerkelijke schat aan films die in de jaren 1950 werden opgenomen door de Amerikaan Glenn Foster en zijn Afghaanse assistent Hajji Mehtabuddin.
Saeeda Mahmood, geboren en getogen in het zuiden van Afghanistan, verkent en introduceert de films.

BBC is een Britse publieke omroep. Wordt gezien als betrouwbaar.

STAP 3:INTERVIEW

researchopdracht: Kies een van de volgende personen uit en zoek zoveel mogelijk uit over haar/zijn leven, achtergrond, werk, functie en bezigheden. Noteer de gegevens in het logboek.
1. Wie is Forugh-Karimi?

2. Wie is Peter van Uhm?

3. Wie is Osama Bin Laden?

4. Wie is Zhulia-Parsi?

3. Wie is Mollah Haibatullah Akhundzada?

STAP 3: REPORTAGE 

researchopdracht: Kies een van de volgende gebeurtenissen uit en zoek zoveel mogelijk informatie. Neem in je logboekverslag mee: wie, wat, waar, wanneer, waarom en hoe.