Na de Tweede Wereldoorlog werd Duitsland verdeeld in twee landen. Een land werd West- Duitsland, het andere land werd de (DDR): de Duitse Democratische Republiek. Oost en West werd spreekwoordelijk gescheiden door een ijzeren gordijn. De DDR bestond tussen 1949 en 1990.

Oostblok
De DDR was een zelfstandige communistische staat. Met de overige landen van Midden- en Oost-Europa maakte de DDR-deel uit van het door de Sovjet-Unie gedomineerde Oostblok. Het land behoorde tot de meer welvarende staten van dit blok, maar er was wel vaak een tekort aan consumptiegoederen. Ook was er een technologische achterstand op het Westen en een stagnerende economische ontwikkeling door gebrek aan materialen, lage productie en een slechte exportpositie. In de jaren tachtig leek het er zelfs op of de DDR failliet zou gaan. Wel bezat het land een goed ontwikkeld gezondheidszorgstelsel en kende weinig woningnood. De kwaliteit van de woningen en van het woonklimaat liet echter sterk te wensen over.

De muur
Enkele keren waren er protesten van arbeiders en/of consumenten. In 1953 werd een opstand met behulp van Sovjettroepen neergeslagen en op 13 augustus 1961 liet het regime een muur bouwen tussen West- en Oost-Berlijn. Bij vluchtpogingen over die muur verloren in de loop der jaren ongeveer 140 DDR-burgers het leven. Er werd namelijk scherp geschoten.

dictatuur
In alles kenmerkte de DDR zich als een dictatuur. Er bestond een uitgebreid binnenlands spionagenetwerk via de geheime dienst de Stasi. Iedereen hield iedereen goed in de gaten. En de vrije meningsuiting werd sterk onderdrukt. Je had geen vrije keuze in wat je zou gaan studeren, welk beroep je wilde uitoefenen en welke sport je wilde doen. Lidmaatschap van de enige partij, de SED was voorwaarde voor maatschappelijke kansen.

In de DDR was ook geen vrijheid van verkeer. Mensen die in opstand kwamen werden gevangen genomen of het land uitgezet. Had je kritiek dan kon je goed onderwijs of een fijne carrière wel vergeten.

Bestuur en leiders
De DDR werd geregeerd door de SED (Sozialistische Einheitspartei Deutschlands), de communistische partij. Die partij beheerste zowel het economische leven als de gehele samenleving. De DDR was sinds 1955 lid van het Pact van Warschau, het militaire bondgenootschap in Oost-Europa. Dit bondgenootschap stond recht tegenover de NAVO.

Tussen 1950 en 1971 was Walter Ulbricht als secretaris-generaal van de SED de sterke man van de DDR. In 1971 volgde Erich Honecker hem op. Honecker legde zijn positie in oktober 1989 neer en werd opgevolgd door Egon Krenz, die feitelijk de laatste communistisch staatschef was.

Val van de muur
Nadat massale betogingen op gang waren gekomen stortte het DDR-regime in 1989 geleidelijk in. Op 9 november 1989 zorgden de protesten voor een vrije doorgang naar het westen en opheffing van de Berlijnse Muur. Op 3 oktober 1990 hield de DDR op te bestaan en werd Oost-Duitsland herenigd met West-Duitsland. Iedereen leek gelukkig.
Maar nu, meer dan 40 jaar later zijn sommige mensen ook nostalgisch verlangen naar de DDR-tijd. Is een neo-liberale wereld nu echt beter dan een socialistische?