De Dictatuur Show
De wereld staat in brand, onze democratie ligt onder vuur. Onder andere door fakenieuws, deepfakes, propaganda en dwingende algoritmes zijn we gepolariseerd geraakt en het waarheidsspoor bijster. Nooit eerder was het zo essentieel om handvatten te ontwikkelen om de wereld waarin we leven onder de loep te nemen. Hebben we genoeg veiligheidssystemen ingebouwd om onze democratie te laten leven?
En wat is eigenlijk het verschil tussen een dictatuur en een democratie?
Volgens recent onderzoek van de UvA vindt de helft van de scholieren leven in een democratie niet belangrijk of ‘weet het niet’. Zijn Poetin, Xi Jinping, Erdogan en Trump met hun dwingende optreden en gespierde taal de leiders die wij ons wensen? Ook al respecteren zij de mensenrechten vaak niet, en wordt er grondgebied geclaimd dat volgens de internationale rechtsorde hen niet toebehoort? En wat vinden we ervan dat vrouwenrechten in heel veel landen steeds meer aangetast worden? Is de moord op de jonge Mahsa Amini in Iran niet een reden om keihard te knokken? Amerikaans politiek icoon Bernie Sanders bezocht Nederland in oktober 2023. Hij beweerde met klem dat we de democratie niet als een vaststaand gegeven moeten zien. Er hoeft maar dit te gebeuren …..en alles wankelt. Zie maar hoe in Polen aan de wortels van hun democratie gezaagd wordt.
Vanuit een innerlijke drijfveer hebben wij, film- en mediamakers Inge Willems en Biba Krklec, de meerdaagse workshop De Dictatuur Show ontwikkeld voor de midden- en bovenbouw van het VO. Dit om ons steentje bij te dragen aan bewustwording van het belang en van de fragiliteit van onze democratie. En dat doen we op een aansprekende wijze. Het onderzoeken van dictaturen vormt de basis van een dictatuurjournaalfilm van ongeveer 30 minuten die per klas gemaakt wordt.
De Dictatuur Show is vakoverschrijdend met nadruk op burgerschap. De workshops kunnen worden ingepast in een project- of activiteitenweek of als onderdeel van het CKV programma.
reacties van leerlingen
Lea (4havo): “Ons groepje had Iran uitgekozen. Dit, omdat de moord op de jonge Mahsa Amini in Iran me heel erg heeft aangegrepen. Een klein stukje van je haar zichtbaar, en je wordt zomaar gepakt door de zedenpolitie en vermoord. Dat is voor ons onvoorstelbaar.”
Zowie (5vwo): “Eigenlijk maak ik me niet zo druk om politiek in het buitenland. Ik heb wel andere dingen aan mijn hoofd. Maar door de lessen van de Dictatuur Show heb ik me toch wel beseft dat het belangrijk is om te weten wat er allemaal speelt in de wereld. Het is heel belangrijk om ervoor te zorgen dat het hier geen toestand wordt als in Rusland.
Cemre (5VWO): “Ik wist wel wat over de vele camera’s in China die iedereen in de gaten houden. Maar van de onderdrukking en martelingen van de Oeigoeren wist ik niks. Daar ben ik erg van geschrokken. Hier moeten we iets aan doen”
Ahlam (4havo): ” Het leukste onderdeel van De Dictatuur Show vond ik het maken van een kort propagandafilmpje. We hadden iemand in ons groepje die goed kon editen. Ons filmpje zag er top uit en we hebben veel plezier gehad tijdens het maken.”
Hoe gaat De Dictatuur Show in zijn werk?
Groepjes leerlingen kiezen uit 10 voorgeselecteerde dictaturen elk één specifieke dictatuur waarin ze zich gaan verdiepen. Op onze website bekijken ze korte films, nieuwsreportages, artikelen. Ze bereiden een interview voor met een slachtoffer of dader uit het gekozen land om later een diepteinterview te kunnen doen. Ze kiezen een belangrijk moment uit de geschiedenis van dat land om over te verhalen.
Bekijk hieronder een voorbeelditem over Iran
Klassikaal wordt naast film-, research-, interview- en presentatielessen ook geleerd hoe je nepnieuws kunt herkennen en hoe oude en moderne propaganda werkt. Essentiële vaardigheden in het hier en nu.
Opvallend is hoe goed leerlingen leren door zich te verplaatsen in specifieke slachtoffers van dictaturen, soms ook in de daders. En dat ze na de workhops terdege beseffen dat een democratie geen vaststaand gegeven is, maar dat er elke dag aan gewerkt moet worden om ons systeem kritisch te bekijken om het te behouden en verder te ontwikkelen.
